Bij erfeniskwesties steken er vaak problemen de kop op. Niet enkel is het een emotioneel belastend proces, ook financieel kunnen nabestaanden een flinke klap krijgen door torenhoge successierechten. Vooral de 27% die betaald moet worden op onroerende goederen kan een stap te ver zijn, en veel mensen dwingen tot lenen of verkopen. Die financiële opdoffers kunnen verzacht of zelfs compleet vermeden worden met successieplanning. Onderneem op voorhand stappen en doe aan successieplanning in vastgoed, zodat je je later kunt concentreren op wat echt belangrijk is.
1. Gesplitst gebruik
Bij gesplitst gebruik van onroerend goed wordt het bezit gedeeld tussen twee partijen. De eerste partij heeft het naaktbezit, zij zijn de effectieve eigenaars van de eigendom. De tweede partij geniet vruchtgebruik. Daardoor zijn zij weliswaar geen eigenaar, ze behouden wel het volledige gebruik van de woonst. Zo kunnen de kinderen de eigendom overkopen van de ouders, maar blijven die er wel net als voorheen wonen. Wanneer de ouders overlijden, verdwijnt het vruchtgebruik automatisch en hoeven de kinderen als rechtmatige eigenaar helemaal geen successierechten te betalen.
2. Gespreide schenkingen
Schenkingen worden vaak genoemd als alternatief voor erven, maar zijn daarom niet altijd voordeliger. Aangezien schenkingen met een progressief systeem werken, betaal je ook daar meer belastingen hoe groter de schenking. Dat kan omzeild worden door uw bezit in kleinere hoeveelheden te schenken, wat ervoor zorgt dat ze in de laagste belastingschijf zitten. Zo betaal je zo min mogelijk. Voorzichtigheid is wel geboden, want tussen elke schenking moet er minstens drie jaar tijd liggen. Is dat niet het geval, worden de waardes van de schenkingen samengevoegd en beland je alsnog in een hogere schijf. Afhankelijk van de totale te schenken waarde, begin je dus best een poos op voorhand met schenken.
3. Verkopen en schenken
Wanneer het niet de bedoeling is dat het pand in bezit van de familie blijft op lange termijn, kan je er ook voor kiezen het te verkopen en de verkoopprijs te schenken. Op die manier wordt het vastgoed omgezet naar roerend goed, wat onder de € 450 000 stukken voordeliger is dan erven. Ook hier kunnen de schenkingen gespreid worden om aan een lager tarief te komen.
4. Duo-legaat
Duo-legaat is een bijzondere vorm van erven die in een testament geregistreerd moet worden. De zeer specifieke vorm van erven heeft minstens twee begunstigden nodig, een traditionele erfgenaam en een liefdadigheidsorganisatie. In het testament wordt vastgelegd wie welke som van het nalatenschap zal ontvangen, maar de liefdadigheidsinstelling is wel verantwoordelijk voor alle successierechten op de volledige erfenis. Ook die van de andere begunstigde. Zo’n statuut is niet enkel voordelig voor de erfgenaam, de instelling betaalt als organisatie veel minder successierechten op de erfenis. Er gaat dus gewoon minder verloren. Dit is vooral een voordelige optie wanneer de erfgenaam geen eerstelijnsverwant is van de overledene, en zo dus torenhoge successie kan vermijden.
5. Generation Skipping
Vooral de laatste jaren komt deze vorm van successieplanning in vastgoed vaak voor. Successie wordt geheven op elke individueel geërfde som. Dat wil zeggen dat er minder successie is naargelang er meer erfgenamen zijn. Daardoor kiezen veel mensen er nu voor niet enkel hun kinderen, maar ook hun kleinkinderen als erfgenamen aan te duiden. Dat verdeelt de totale erfenis in kleinere stukken waar er minder successie op ligt, en aan hetzelfde tarief. Kleinkinderen zijn immers ook eerstelijnsverwanten. Bovendien komt daar nog bij dat er voor de kleinkinderen een tussenstap wegvalt. Aangezien ze de erfenis rechtstreeks krijgen, vermijden ze te moeten wachten op het overlijden van hun eigen ouders. Zo valt er een volledige successieronde weg.
Met onze vijf tips voor successieplanning in vastgoed ben je al een eind weg, en je kan nog meer informatie inwinnen bij de Federatie van het Belgisch Notariaat. Natuurlijk is het bij zulke belangrijke zaken altijd aangeraden om een notaris te raadplegen, die voor uw specifieke situatie de beste weg kan uitstippelen. Zo kan je de financiële rompslomp zo gemakkelijk mogelijk laten verlopen, en je concentreren op het emotionele proces. Zoals het hoort.
Ben je zelf ook bezig met je eigen successieplanning? Velen besparen 10.000-en euros door te investeren in vastgoed met een gesplitste aankoop vruchtgebruik – naakte eigendom.
